आधारवड




     डिसेंबर महीन्याची कडक थंडी पडली होती. प्रत्येक जण आपापल्या परीने थंडी पळवण्याचे वेगवेगळे उपाय योजत होते. उबदार ब्लँकेटमध्ये गुंडाळुन घेऊन काही जण झोपेची आराधना करत होते, तर काही आपापल्या पद्धतीने थंडी पळवत  होते.रात्रपाळीचा कामगार वर्ग नाईलाजाने चरफडत घराबाहेर पडत होता, काही घरात अजून टीव्हीचा आवाज चालू होता. दुसरीकडे रस्त्याच्या कडेला पुटपाथवर ताडपत्री टाकून रहाणारी कुटुंबे हवालदील झालेली दिसत होती. त्यांच्याकडे अंग झाकण्यासाठी पुरेसे कपडे नव्हते. उबदार अंथरुण पांघरुण तर त्यांच्या नशीबी नव्हतेच. होते फक्त कुडकुडणे. समोरच्या बाजूला रिकाम्या गँरेजमध्ये वाया गेलेले टवाळखोर दारुची पार्टी झोडत त्यांच्याच धुंदीत मदमस्त होते. त्यांच्या अधूनमधून खिदळण्याने रात्र जागी होत होती. सोसायटीचे पहारेकरी शेकोटीच्या उबेत गप्पा मारत बसले होते. डोळे जड होउन पापण्या एकमेकांवर आदळत होत्या. 

     वाचन बंद करुन अंथरुणात शिरणार, इतक्यात बाहेर कुजबुज ऐकू येउ लागली.  हळूहळू कुजबुजाटाचे गोंगाटात रुपांतर झाले. नक्कीच काही तरी घडलय, मी खिडकीतून डोकावले तर बाहेर गर्दी जमली होती. उत्सुकतेपोटी खाली उतरलो, माझ्याबरोबर काही शेजारीही जिना उतरत होते. 

     सोसायटीच्या बाहेर, वटवृक्षाखाली कोणीतरी छोटे मुल ठेवुन गेले होते. कोवळे अर्भक, जेमतेम सात आठ दिवसाचे असेल. भेदरलेला तो जीव आकांत करत होता. त्याच्या आजूबाजूला जमलेली गर्दी तर्क कुतर्क करत उभी होती. "मुलगी आहे," एक महीला सांगत होती. खुपच भयावह घटना होती ती, खूपच चीड आली होती त्या काळीज नसलेल्या आईबापाची. पहाटे लवकर कामधंद्यासाठी निघणारी मंडळी झोपेचे खोबरे झाले म्हणून मुलीला ठेवून जाणारांच्या नावाने शंख फुकत होती. त्यातही त्या  टवाळखोर मंडळीतून एका दोघानी अश्लील शेरेबीजी करुन स्व:ताची लायकी दाखवून दिली. काही जण मनापासून यावर उपाय शोधत होते. कुणी पोलीसाना तर कुणी अनाथाश्रमात फोन करत होते. बघताबघता रात्रीचे दोन वाजले. चलाख लोकानी बोलता बोलता काढता पाय घेतला.  आता तिथे हाताच्या बोटावर मोजता येतील एवढीच मंडळी होती. एका वृद्ध आजीने त्या बाळाला मांडीवर घेत गप्प करण्याचा प्रयास चालू ठेवला होता, पण ते अधूनमधून विदारकपणे आक्रोश करत होते. सगळेच भांबावून गेले होते, त्या भयाण थंडीत कुडकुडत उभे होते. कुठुनही काही मार्ग सुचत नव्हता. त्या बालीकेला वाऱ्यावर सोडणाऱ्याना शिव्याशाप देत एक एक जण सटकत होता. आजीलाही  तिच्या मुलाने हाताला धरुन घरी नेले. घेउन जाताजाता तीला दमही  दिला, "उगाच नसत्या भानगडीत पडू नकोस चल घरी". होय, ते बेवारशी बालक म्हणजे कठोर काळजाच्या समाजासाठी भानगडच होती. आता फक्त रडायचेच बाकी राहीले होते. देवा कडे हात जोडून विनवण्या करत होतो "असा कसा रे तु ? तो असहाय जीव थंडीत कुडकुडुन मरेल रे, त्याच्या आईबापाला सदबुद्धी दे, त्यांच्या हृदयाला पाझर फोड, त्या जीवाला जीवदान दे"...

     अश्रुना कोंडमारा सहन झाला नाही, ते बांध फुटल्यागत वहात होते. त्या बालीकेच्या जागी मला माझे  मुल दिसु लागले, आंतरीक वेदनेने मला ग्लानी आल्यासारखे वाटू लागले. कोसळणारच होतो तेवढ्यात  अचानक त्या लोकाना मागे सारत एक वृद्ध तेथे आला. त्याने चारी दिशाना नजर फिरवीली व शांतपणे त्या बाळाला उचलून छातीशी धरले. आक्रोश करणारा तो जीव आता शांत झाला होता. अजून एक आश्चर्याचा धक्का !!! त्या बाळाच्या अस्पष्ट पण हसण्याचा आवाज ऐकला...... तो वृद्ध कणखरपणे गरजला, "कोण म्हणतो तु बेवारस आहेस? कोण म्हणतो तुला घाणेरडे पाप? कोण म्हणतो तुला ना आई ना बाप ? अरे मी आहेना", आणि तसाच सगळ्यांकडे पाठ फिरवून तरातरा चालत गेला व मध्येच दिसेनासा झाला. क्षणात हे नाट्य घडून गेले.  सर्वजण हे घडताना फक्त पुतळ्यासारखे स्तब्ध होते निशब्द. अचानक सगळ घडल होत. भानावर येताच जो तो विचार करु लागला. "कोण? कोण होता तो? कोण असेल?"

     धडधडणाऱ्या हृदयाने, पाणावलेल्या डोळ्यानी आणी अंतरीच्या जाणीवेने ओळखले. अनाथांचा नाथ होता तो. वटवृक्षाच्या पारावर निराधाराला आधार देणारा आधारवड होता तो. आधारवड????  होय आधारवड होता तो.

4 comments:

  1. संजय लेख वाचताना एका गाण्याच्या ओळी आठवल्या - जगी ज्यास कोणी नाही त्यास देव आहे , निराधार आभाळाचा तोच वारसा आहे...अनाथांचा नाथ असा तो आधारवड आपल्या लेकरांना कधीच अनाथ होऊ देत नाही हे १०८ % सत्य!

    ReplyDelete